(Τα όντως όντα, Εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 2012)
Κώστας Γ. Παπαγεωργίου
Ποίηση εργαστηρίου, θα μπορούσε να πει κανείς ότι συνιστούν τα ποιήματα της νέας συλλογής του Χάρη Ψαρρά. Ποίηση με έκδηλη την πρόθεση του τελευταίου να ψαύσει και να εκτυπώσει ένα όσο το δυνατόν περισσότερο ανταποκρινόμενο στο ποιητικό του ιδεώδες πρόσωπο, συνδυάζοντας λυρισμό και φιλοσοφική διάθεση, προσπαθώντας παράλληλα να ενσωματώσει το «νέο» σε φόρμες που, αν και παραδοσιακές, αν και δοκιμασμένες, δεν παύουν να προσφέρονται για νέες αισθητικές εμπειρίες.
Θα έλεγα ότι ο Χάρης Ψαρράς έχει την κάθε άλλο παρά συνηθισμένη ικανότητα να διαστέλλει και να ωθεί το «προσωπικό» και το καθημερινό ως τα κρίσιμα όρια της έκφρασης• εκεί που διακυβεύεται η ύπαρξη και η συνοχή του ποιήματος. Με συνέπεια το «προσωπικό» να άπτεται, διαστελλόμενο, του γενικού και το καθημερινό να εμπλουτίζεται με ψήγματα μιας επίγειας αιωνιότητας. Δεν θα ήταν λάθος, αν μιλούσε κανείς για μιαν εναρμονισμένη συνύπαρξη του θείου με το φθαρτό περίβλημα της ουσίας. Για μια νεοπλατωνική σύλληψη του σύμπαντος από τις πτυχές των φθαρμένων και καθαγιασμένων, μέσω της παλαιότητάς τους, πραγμάτων και καταστάσεων. Πρόκειται συνεπώς για μια ποίηση εργαστηρίου αλλά και για μια ποίηση φιλοσοφικών αποχρώσεων, μέσα από τα στρώματα της οποίας προβάλλει το παρόν του ποιητικού υποκειμένου, με απαστράπτοντα τα ράκη της φθοράς του.
Η μετουσιωτική δύναμη της ποίησης είναι, για τον ποιητή, ισοδύναμη με τη μετουσιωτική δύναμη της νύχτας (η νύχτα είναι, εξάλλου, η «έκταση» στους κόλπους της οποίας μπορεί και θάλλει, υπό προϋποθέσεις, η ποίηση – ας μη λησμονούμε και τις νεορομαντικές-νεοσυμβολιστικές καταβολές του Ψαρρά, όπως και πολλών ομηλίκων του νέων ποιητών, άλλωστε). Η μετατρεπτική ιδιότητα της μιας και της άλλης, το γεγονός ότι στο πεδίο της μιας και στους κόλπους της άλλης συντελείται η μετατροπή του υλικού σε άυλο και αντιστρόφως, σε συνδυασμό με την άρση ή την κατάργηση των αντικειμενικών χρονικών διαστάσεων, είναι κάτι που τον κινητοποιεί ποιητικά και, συνάμα, τον ωθεί σε σκέψεις που διαπερνούν το αρραγές κι ωστόσο ευπρόσβλητο και μονίμως εκτεθειμένο σε ορατούς και αόρατους κινδύνους σώμα, το συνθεμένο από βιώματα και εμπειρίες των ηλικιών της νεότητάς του. Τον περιβάλλει με υπαινικτικούς τριγμούς, προειδοποιητικούς της επικείμενης φθοράς και του θανάτου που, όσο μακριά κι αν είναι, τα ίχνη τους εντοπίζονται σε διάσπαρτα πράγματα παλιά που, έχοντας επιτελέσει τον προορισμό τους, διατηρούν ακέραια την υπομνηστική τους δύναμη, ηδονικά υποδαυλίζοντας μνήμες.
Θιασώτης ενός μετέωρου θαύματος, ο ποιητής, δεν παύει να εκφράζει, συγκρατημένα, την πικρία του για τις συνθήκες που ματαιώνουν ή αναστέλλουν τις όποιες ανοδικές τάσεις τής, έστω ψευδεπίγραφης, ελπίδας. Αναζητώντας, δικαιωματικά, μια θέση στο απέραντο μαυσωλείο που λέγεται ζωή, καταφεύγοντας στην ειρωνεία, τη σάτιρα, τον σαρκασμό και πάντα διατηρώντας μιαν απόσταση ασφαλείας από ό,τι θα μπορούσε να τον εμπλέξει συναισθηματικά, μη διστάζοντας να τσαλακώνει με τόλμη τον υμένα του συναισθήματος, ενώ δε λείπουν και κάποια ποιήματα που λειτουργούν ως περισπασμοί, σαν για να μη γίνεται αντιληπτή η αγωνία που τον διακατέχει μπροστά στο ενδεχόμενο μιας οποιασδήποτε «ένταξης».
ΤΑ ΠΟΙΗΤΙΚΑ 